Krikor Amira Balyan

(1764-1831), Osmanlı döneminde birçok mimari eserlere imzasını atmış Balyan Ailesinden gelen mimardır.

Krikor Amira Balyan

Krikor Amira Balyan (1764-1831),

Osmanlı döneminde birçok mimari eserlere imzasını atmış Balyan Ailesinden gelen mimardır.

Krikor Balyan, Osmanlı saray mimarlarından Kayseri kökenli Bali Kalfa'nın oÄŸludur. Babasının adı ile ilintili olarak Baliyan veya Balyan olarak adlandırılmıştır. Daha sonraları Balyan ismini kendisine soyadı olarak benimsemiÅŸtir. Saray mimarlarından Minas Kalfa'nın damadı ve Ohannes Amira Severyan'ın kayınpederidir.

Yaşamı
1790’da Minas Kalfa’nın kızı SoÄŸome ile evlenir. Bülbüldere’nin üstünde ilk tepede otururlar. Semtin Bülbüldere adını almasını saÄŸlamıştır. Bülbüllere meraklıdır ve evinin yakınında bülbül yetiÅŸtirir, yaÅŸlanınca oraya gidip sürekli onların sesini dinlermiÅŸ. Pazar günleri BaÄŸlarbaşı'ndaki geniÅŸ bağında, yanında çalışan iÅŸçiler ve ustaları ziyaret sofrasında toplar, onlarla sohbet edermiÅŸ. Birçok kimsenin hayatını kurtarmıştır, yoksullara ve yetimlere yardımla bulunmuÅŸ, hayırseverdir. Krikor Balyan'ın 6 çocuÄŸu olur. Garabed, Sofia, Hovhannes, Lusia, adı bilinmeyen bir kız ve Haçadur. Hassa Mimarlık görevine II. Mahmud'un hükümdarlığı altında devam eder. II. Mahmud Krikor'un ÅŸahsi dostudur ve en verimli dönemini bu padiÅŸah altında geçirir. PadiÅŸahın itimadını kazanarak Saray'da büyük nüfuza sahip olur.

Ecnebi sefirler bazı meselelerin halli için onun tavassutuna baÅŸvurur. 1809'da II. Mahmud tarafından verilen beratla vergi muafiyeti, dilediÄŸi biçimde giyinmek, ata binmek vb. imtiyazlar elde eder. Maiyetinde iki kiÅŸi bulundurmak, sakal bırakmak, çift kürekli bir kayığa malik olmak, bazı vergi ve masraflardan muaf tutulmak bu muafiyetlerin diÄŸerleridir. Bu yıl Kirkor Balyan'a BeÅŸiktaÅŸ Sarayı'nın onarım görevi verilir. Bu onarıma Londra sefiri Yusuf Agah Efendi de katılır. Onarım, Hassa mimarbaşısı Mustafa AÄŸa, mimar Hafız Mehmed Eendi, Feti Komyanos, Yorgi ve Todori kalfaların iÅŸbirliÄŸiyle yapıldı. Birçok bölüm yıkılarak baÅŸtan yapıldı. Onarımda elden geçen yerlerin arasında yazıcı efendi, kahveicbaşı, kuÅŸhane, sülüflü baltacılar daireleri, hasekiler koÄŸuÅŸu, helvahane, kiler bunların arasında.

Krikor Balyan 1825'de Selimiye Kışlası'nın kagir olarak tadilatını üstlenir. Krikor'un yardımcısı resimcibaşı Mıgırdıç Kalfa Çarkyan'dır.

Başlıca yapıtları
Sarayburnu'ndaki Saray
Beşiktaş Sarayı
Beylerbeyi Sarayı
Valide Sultan Sarayı
Defterdar Sarayı
Aynalıkavak Kasrı
Nusretiye Camii
Selimiye Kışlası ve çevre yapıları
Davutpaşa Kışlası
Beyoğlu Kışlası
Darphane-i Amire
Valide Bendi
Topuzlu Bendi
Yangın KöÅŸkü

kaynak: vikipedia....