KAPTAN-I DERYA MEHMET ALİ PAŞA YALISI(KÖPRÜLÜ YALI)



Yalı, Şemsipaşa ile Balaban İskelesi arasında ve Şemsipaşa Caddesi üzerinde idi.


KAPTAN-I DERYA MEHMET ALİ PAŞA YALISI(KÖPRÜLÜ YALI)

Yalı, ÅžemsipaÅŸa ile Balaban İskelesi arasında ve ÅžemsipaÅŸa Caddesi üzerinde idi. 1990 yıllarına kadar yerinde Tekel tütün depolarının bulunduÄŸu bu muhteÅŸem yapının yan tarafında Åžemsi PaÅŸa Camii, sol tarafında ise eski gümrük binası ve Åžeyhülislâm Pirizâde Osman Sahip Efendi'nin 1181 (1767) tarihinde yaptırdığı çeÅŸme vardı. 1814'te yazılan bir Bostancıbaşı Defteri'ne göre yalının yerinde, bu tarihlerde, Tersane Kâtibi RaÅŸid Osman Efendi mahdumu yalısı, Duhani (tütüncü) Arif AÄŸa'nın yalısı ve Ahmet Haseki kerîmesinin yalısının arsası vardı ki, bu arsa bugün de mevcuttur. XIX. yüzyıl ikinci yarısında yapıldığı sanılan ve Üsküdar sahillerini süsleyen bu yalının güzel bir resmini, Üsküdarlı ressam Ali Rıza Bey yaparak ölümsüzleÅŸtirmiÅŸtir. "Köprülü Yalı diye de anılan bu güzel ve büyük yalı deniz üstünde kurulmuÅŸtu. İki katlı olan yapı, cepheden dört bölük halinde görülüyordu. Ortadaki bölüklerin üst katları büyük konsollar üzerine oturtulmuÅŸtu. Yalı, veresesinin elinden çıktıktan sonra muhtelif hizmetlerde kullanıldı ve sonra da yıkıcıya satıldı." Harem kısmını selâmlık dairesine baÄŸlayan yanları pencereli, ahÅŸap köprüsünün altından ÅžemsipaÅŸa Caddesi geçiyordu. 1930 tarihlerinde yıkılmıştır. 1918'de pek harap ve kısmen iÅŸgal edilmiÅŸ vaziyette idi. Yalının ilk sahibi, Adile Sultan'ın kocası, Kaptan-ı Derya Mehmet Ali PaÅŸa idi. Onun, 8 Rebiyülevvel 1285 (29 Haziran 1868)'deki vefatından sonra yalı, ilk eÅŸinden olan oÄŸlu Mahmut Ethem PaÅŸa ile kızına intikal etmiÅŸtir. Mahmut PaÅŸa, Sultan Abdülmecit'in kızı ReÅža Sultan ile evlendi ve Ortaköy'de, Defterdarburnu'ndaki sahilsaraya yerleÅŸtiler. PaÅŸa bir takım memuriyetlerde bulunduktan sonra 1877'de Meclis-i Âyan üyeliÄŸine getirildi. Bu arada eÅŸi ReÅža Sultan, 38 yaşında olduÄŸu halde, 21 Muharrem 1297 (4 Ocak 1880) tarihinde vefat etti. Mahmut Edhem PaÅŸa da iki sene süren yatalaklıktan sonra, 3 Cemaziyelevvel 1303 (7 Åžubat 1886) tarihinde, 55 yaşında iken, DoÄŸancılar'daki konağında vefat etti. Üsküdar Yeni Cami'de cenaze namazı kılındıktan sonra, istimbotla Sirkeci'ye nakl edildi ve yapılan bir merasimle, Sultan II. Mahmut Türbesi bahçesine defn edildi. Mahmut PaÅŸa, Türk musikisi repertuarını toplayarak notaya aldırmıştır. Sultan eÅŸinin vefatından sonra evlenmiÅŸ ve Mehmet Ali bey ile Seniha Hanım dünyaya gelmiÅŸtir.