BRYAS SARAYI

Bu sarayın, eski adı Bulgurlu Dağı olan Küçük Çamlıca Tepesi'nin güneybatı eteklerinde bulunduğu sanılmaktadır

BRYAS SARAYI

Bu sarayın, eski adı Bulgurlu Dağı olan Küçük Çamlıca Tepesi'nin güneybatı eteklerinde bulunduÄŸu sanılmaktadır. Yerine asırlar sonra Cennetâbâd Kasrı yapılmış olmalıdır. Bulgurlu Köyü içindeki Demirci ÇeÅŸmesi ve Ümraniye'deki Cevher AÄŸa ÇeÅŸmesi'ndeki granit sütun ve baÅŸlığı bu sarayın yıkıntılarından alınmış olabilir. Bulgurlu'nun bazı sokaklarında hâlâ bu sütunlara rastlâmak mümkündür. Bulgurlu'nun da eski bir yerleÅŸim yeri olduÄŸu bilinmektedir. Köyün camii yanında bugün de görülen bir Bizans lâhdi vardır. Merhum Ali Suat Bey'in tercüme ettiÄŸi Åžarl Teksiye'nin (1802-1871), Matbaa-i Âmire'de 1339-40 (1920-22) tarihinde basılan Küçük Asya Tarihi, adlı eserinden, Bulgurlu Dağı ve civarının eski adının Damatris olduÄŸunu ve "son Bizans Ä°mparatorları Kudüs'e çekilmek için baÅŸkentten ayrıldıkları vakit ahalinin feryatları bu Bryas Sarayı'ndan" iÅŸitildiÄŸini öÄŸreniyoruz. Üsküdar'ın bir çok yerlerinde Bizans saraylarının bulunduÄŸunu biliyoruz. Bunlardan biri, Haremyum Sarayı idi. Bu sarayın Harem Ä°skelesi civarında ve Selimiye Kışlası'nın yerinde olduÄŸu tahmin edilmektedir. Buradan baÅŸlayarak Åžemsi PaÅŸa Camii'ne kadar uzanan ve Bizanslılar'ca Arkla denilen sahil ÅŸeridinde pek çok yazlık Bizans sarayı ve kasrı vardı.

Küçükyalı ile Kartal arasındaki Maltepe ve Dragos civarına Bizanslılar'ca Bryas adı verildiÄŸi de bilinmektedir. Brias, Kocaeli (Bithynia) sahillerinde bir limandı ve M. S. 717'de Yezid, Constantinople'u muhasara ettiÄŸi vakit burada kalmıştı. Gemileri Brias'ta Satyros (Satir- Küçükyalı) limanlarını iÅŸgal etmiÅŸ, tâ Kartalimen'e (Kartal) kadar sokulmuÅŸtu. 836 senesinde Theophilus, Bryas'ta Arap üslûbunda bir saray inÅŸa ettirmiÅŸ, bunun için de Satyros Manastırı'nın taÅŸlarını kullanmıştı. Satir Manastırı'na ait olduÄŸu sanılan harebeler bugün Küçükyalı tren istasyonundan Maltepe'ye doÄŸru yüründüÄŸünde biraz ileride, eski BaÄŸdat Yolu yakınında ve Küçükyalı Ä°lköÄŸretim Okulu civarındadır. 95 x 95 adım boyutlarında olan bu manastırın yanına 1980 tarihinde bir çocuk parkı yapılmıştır. Manastır odaları nın bir kısmı hâlâ kullanılmaktadır.

Bryas Sarayı'nın arkasında, Başıbüyük köyü ve civarındaki hastahane arazisi içinde, General Süreyya Ä°lmen'in (1874-1955) köÅŸkü karşısında da Analipsiz Manastırı ve ayazması vardı. Ä°mparatorlar Anadolu seferinden dönerken Ä°zmit'ten bindikleri gemiden Maltepe'de (Brias) inerler ve buradaki sarayda bir kaç gün dinlenirlerdi.