SADRAZAM ETHEM PAÅžA TÃœRBESÄ°
Türbe, İskele Meydanı'ndaki Mihrimah Sultan Camii Mezarlığı'ndadır. Sağ tarafında Ayşe Sultan veya Kaya Sultan Türbesi, arka tarafında Mihrimah Sultan Camii ve son cemaat yeri, ön tarafında ise, Mihrimah Sultan Medresesi ve bugün mevcut olmayan Kadılar Mezarlığı bulunmaktadır.
SADRAZAM ETHEM PAÅžA TÃœRBESÄ°
Türbe, Ä°skele Meydanı'ndaki Mihrimah Sultan Camii Mezarlığı'ndadır. SaÄŸ tarafında AyÅŸe Sultan veya Kaya Sultan Türbesi, arka tarafında Mihrimah Sultan Camii ve son cemaat yeri, ön tarafında ise, Mihrimah Sultan Medresesi ve bugün mevcut olmayan Kadılar Mezarlığı bulunmaktadır.
Türbenin mermer kemerli kapısı üzerinde bir satır halinde ve 1310 (1892-93) tarihli "Küllu nefsun zâikatü'l-mevt" ayeti yazılıdır. NeÅžs yazı Mahmud imzalıdır. Bu kapının önünde, dört köÅŸe kalın mermer kaideler üzerine oturtulmuÅŸ istalaktit baÅŸlıklı, ince mermer sütunların taşıdığı ahÅŸap çatılı bir revak bulunmaktadır. Kesme taÅŸtan yaptırılan türbenin üzerini tromplar üzerine oturtulmuÅŸ sağır bir kubbe örtmektedir.
Tromplara ve kubbe göbeÄŸine kûfî yazı ile Muhammed, Ebubekir, Ömer, Osman ve Ali adları yazılmıştır. Fakat bu yazılar bakımsızlıktan yok olmak üzeredir. Bu yazıların etrafı ve yan duvarları kalem iÅŸi renkli nakışlarla bezenmiÅŸtir. Türbenin iki yan duvarında küçük, camiye bakan ve cephesini tamamen kaplayan büyük birer penceresi vardır. Büyük pencere mermerden yapılmıştır. Her pencerenin yanlarında ikiÅŸer kabartma sütun bulunmaktadır.
Türbede sekiz sanduka vardır. Üzerindeki yeÅŸil çuhalar eskimiÅŸ, yakın tarihe kadar duran isim levhaları yok olmuÅŸtur. Bunlardan öÄŸrendiÄŸimize göre, ortada 2 Ramazan 1310 (19 Mart 1893) tarihinde vefat eden Sadrazam Ethem PaÅŸa, sağında kaimbiraderi ve ÅžeÅžka Fatma Hanım'ın kardeÅŸi, Bahriye MüsteÅŸarı olup 1313 (1895-96)'da ölen Mehmet Ä°smet Efendi, sol tarafında Ethem PaÅŸa'nın eÅŸi olup 13 Ramazan 1320 (Aralık 1903)'te vefat eden Åžerife Fatma Hanım, büyük pencere önünde ise Ethem PaÅŸa'nın oÄŸlu 1313 (1895-96)'da ölen Girit Vilâyeti MüÅŸaviri Ä°smail Galip Bey, bunun sağında Ethem PaÅŸa'nın oÄŸlu Mustafa Bey'in 1325 (1907) yılında ölen oÄŸlu Ali Sami Bey, Galip Bey'in solunda ise Mustafa Bey'in kızı Fethiye Hanım gömülüdür. Ethem PaÅŸa, 1818'de Sakız Adası'nda ve fakir bir balıkçının oÄŸlu olarak dünyaya gelmiÅŸ ve adanın isyanı üzerine buraya gönderilen Kaptan-ı Derya Nasuhzâde Ali PaÅŸa tarafından ve dört yaşında olduÄŸu halde Ä°stanbul'a getirilmiÅŸtir.
Sadrazam Hüsrev PaÅŸa onu yetiÅŸtirmek üzere satın almıştır. Hüsrev PaÅŸa, masrafını kendi görmek üzere Ethem PaÅŸa ve üç çocuÄŸu Paris'e tahsile göndermiÅŸtir. Bu dört öÄŸrencinin bir arada çekilmiÅŸ resimlerini bazı tarih kitaplarında görmek mümkündür.
Ethem PaÅŸa, Paris'te sınıfının birincisi olarak diploma almış çalışkan bir kimse idi. Fakat görülmemiÅŸ derecede asabi idi. Namuslu, dürüst bir insan olan PaÅŸa, Fransızca, Rumca ve biraz Almanca bilirdi.
YORUMLAR