üsküdarın nüfus ayısı ve göç hareketleri

istanbul genelinde ve birçok ilçesinde olduğu gibi, Üsküdar’da da nüfus artış hı- zının yüksek ve nüfusunun da sürekli olarak arttığı görülmektedir.

üsküdarın nüfus ayısı ve göç hareketleri

C U M H U R ‹ Y E T D Ö N E M I N D E  Ü S K Ü D A R ’ I N
N Ü F U S  S A Y I S I v e G Ö Ç H A R E K E T L E R 

 

 

istanbul genelinde ve birçok ilçesinde olduÄŸu gibi, Üsküdar’da da nüfus artış hı-
zının yüksek ve nüfusunun da sürekli olarak arttığı görülmektedir. Fakat Üsküdar’ı
n nüfus miktarındaki artış oranı Türkiye genelinin üzerinde iken, istanbul
genelinin altındadır. Nitekim 1935 ile 2000 yılları arasındaki 65 yıllık süre içinde
Üsküdar’ın nüfusu 57.071’den 495.118’e yükselerek 8,7 kat artmıştır. Aynı
yıllar arasında istanbul’da Üsküdar’dan daha fazla nüfus artışına sahip ilçeler olduÄŸ
u gibi daha düÅŸük oranlara sahip ilçeler de bulunmaktadır. Nitekim bu yıllar
arasında nüfus miktarı Kartal’da 42,7, Kadıköy’de 24,9, Sarıyer’de 19,5 ve Beykoz’da
18,7 kat artarken, Eminönü’nde 1, BeyoÄŸlu’nda 1,9 ve Adalar’da ise ancak
2 katlık bir artışl göstermiÅŸtir.
Üsküdar nüfusunun özellikle istanbul’a yönelik iç göçlerin yoÄŸun olarak baÅŸladığı
1950’li yıllardan sonra hızlandığı görülmektedir. Üsküdar’›n nüfusu 1935
y›l›nda 57.071 iken bu miktar 20 y›l sonra yani 1955 yılında 100 bine yaklaÅŸmış,
tekrar bir 25 yıl sonra 1975 yılında 250 bini aşmıfl ve 2000 yılında da 500 bine
yaklaÅŸmışı›r. GörüldüÄŸü gibi yaklaşık her çeyrek asırda Üsküdar nüfusu bir kattan
daha fazla artmıştır.
‹stanbul’un ülke genelindeki payı zaman içinde sürekli artış göstermesine karşı-
lık, istanbul’a yeni ilçelerin dahil olmasına paralel olarak, ilçelerin il geneli içindeki
nüfus payları ise genelde düÅŸme eÄŸiliminde olmuÅŸtur. Nitekim 1935 yılında
Türkiye genelindeki nüfusun %5,5’i ‹stanbul’da bulunurken, bu oran 2000 yı-
lında %14,8’e yükselmiÅŸtir. Aynı yıllar arasında Üsküdar nüfusunun ıstanbul
içindeki payı ise %6,5’den %4,9’a düÅŸmüÅŸtür. DiÄŸer taraftan 1960’lara kadar Üsküdar’ı
n ıstanbul nüfusunda sahip olduÄŸu pay ıstanbul’un ülke genelinde sahip
olduÄŸu paydan daha yüksek iken, 60’lı yıllardan sonra ise tam tersine Üsküdar’ı
n ıstanbul genelinde sahip olduÄŸu pay ıstanbul’un ülke genelinde sahip olduÄŸ
u paydan daha düÅŸük olmuÅŸtur. Üsküdar’ın ‹stanbul nüfusunda sahip oldu-
ÄŸu pay 1985 yılında %11,5’lik bir oranla en üst noktaya ulaÅŸmıştır. Bu pay daha
sonraki yıllarda azalmıştır. Bu düÅŸüÅŸte Ümraniye’nin Üsküdar’dan ayrılmasının
önemli bir etkisi bulunmaktadır.
Üsküdar ilçesindeki mahallelerin nüfus yapısına baktığımızda, tümünün ilçe
içindeki oranlarının %8’in altında olduÄŸu görülecektir. Ancak, 2000 yılı itibariyle,
Üsküdar’ın toplam nüfusu içinde en yüksek paya Bulgurlu (%7,8), Ünalan
(%5,8), Bahçelievler (%5,7) ve Yavuztürk (%5,2) mahalleleri sahip bulunmaktadı
r. En düÅŸük paylara ise Vaniköy, Emek, HayrettinçavuÅŸ, ınkılap, Kandilli,
Tembelhacımehmet, Rumi Mehmed, Gülfemhatun, Ayazma, Arakiyecihacımehmet,
ımrahorsalacak, Beylerbeyi, AbdulahaÄŸa, SelmanaÄŸa, Ahçıbaşı, HasippaÅŸa,
Ahmetçelebi, TavaÅŸihasanaÄŸa ve Tabaklar sahip olup bu mahallelerin her birinin
pay› %1'lerin altındadır.
Ü S K Ü D A R S E M P O Z Y U M U I V