Mehmet PaÅŸa DeÄŸirmeni Sokak

Tulumbacılar ve Ressam Ali Rıza sokakları ile kesişir. Üsküdar’da Ayazma Camii’ninyanından girilen sokaktan, yokuş aşağı inerek,Harem Sahil Yoluna ulaşılır.

Mehmet PaÅŸa DeÄŸirmeni Sokak

Mehmet PaÅŸa DeÄŸirmeni Sokak

Tulumbacılar ve Ressam Ali Rıza sokakları ile kesiÅŸir. Üsküdar’da Ayazma Camii’ninyanından girilen sokaktan, yokuÅŸ aÅŸağı inerek,Harem Sahil Yoluna ulaşılır. Sokağın adının hikayesine gelince… Rum Mehmet PaÅŸa Camii’nin hamamının külhanına çıkan dik merdivenlerin yanında bir kuyu görülmektedir. Hamamın suyu eski dehlizin derinliklerinden gelmekte idi. Suyun bu ilk geldiÄŸi eski deÄŸirmenli dehlizden dolayı önündeki sokaÄŸa bu deÄŸirmenle birlikte, bunu yaptıran sadrazam Rum Mehmet PaÅŸa’nın adı verilmiÅŸti. Bir baÅŸka deyiÅŸle Rum Mehmet PaÅŸa Camii ve Hamamına ilk suyun geldiÄŸi yere Mehmet PaÅŸa DeÄŸirmeni Sokağı adı verilmiÅŸtir. Bu sokakta bulunan Rum Mehmet PaÅŸa Camii, Hamamı, Ayazma Sarayı en önemli tarihî binalardır. Ayazma Sarayı, Ayazma ismiyle anılan ünlü semtte idi. Semt, ismini Mehmet PaÅŸa DeÄŸirmeni Sokağı ile Tulumbacılar Sokağı’nın birleÅŸtiÄŸi yerde bulunan bir apartman bahçesindeki ayazmadan almıştır. Ayazma Sarayı, Ayazma Camii’nin sol tarafında idi. Ayazma Mektebi de bu sokaktadır. Mektep, Ayazma Camii’nin kıblesi tarafında ve Ressam Ali Rıza Bey Sokağı ile Mehmet PaÅŸa DeÄŸirmeni Sokağı arasındadır. Ayazma Camii ile aynı zamanda yapılmıştır. Yirmidokuz ayda tamamlanan bu inÅŸaata, 4 AÄŸustos 1758 tarihinde, büyük bir merasim ile baÅŸlanmış ve 1761 yılı ocak ayının sonlarında bitirilmiÅŸtir. AhÅŸap olan mektep, 156 yıl sıbyan okulu olarak vazife gördükten sonra ihtiyaca cevap vermediÄŸi için 1915 yılında yıktırılarak yerine Müdafaa-i Milliye parası ile ÅŸimdiki bina yapılmıştır. Mimarı meÅŸhur Kemaleddin Bey’dir. Cumhuriyet Dönemi’nde “Üsküdar 21. Ä°lk Mektebi” ismini alan okula sonradan “Cumhuriyet Ä°lkokulu” adı verilmiÅŸtir. Üç katlı yapının bir bölümüne, 1975 tarihinde “Üsküdar Ortaokulu” açılmıştır. Okulun bahçesi, yol aşırı yerde ve mektebin arka tarafındaki Bükücüler Çarşısı’nın bulunduÄŸu yerde idi. Bu iÅŸ yerleri de cami ile beraber yapılmıştır. Okulun saÄŸ tarafında, Mimar Sinan zamanında kaldığı tahmin edilen biri küçük, diÄŸeri ise büyük iki su haznesi ve Ayazma Hamamı bulunmaktadır. Sokakta günümüze ulaÅŸamayan eserlerden biri demeÅŸhur “Basmacılar Çarşısı”dır. Basmacı ailesinin pîri Basmacılar kethüdası Mehmet Usta olup, 1174 (1761) tarihinde yaptırılan Basmacılar Çarşısı’nın da reisi idi. Ayazma Camii’nin vakfı olan çarşı, camiin hemen yanında ve Tulumbacılar Sokağı ile Mehmet PaÅŸa DeÄŸirmeni Sokağı arasında bulunuyordu. Sokakta bulunan önemli tarihî eserlerden biri de Sultan III. Mustafa ÇeÅŸmesi’dir. III. Mustafa tarafından Barok Üslûpla inÅŸa ettirilmiÅŸtir. Som mermerden yapılan ve kemeri olmayan çeÅŸmenin ayna taşı dikdörtgen prizması ÅŸeklinde olup dışarı taşırılmıştır. Üzerinde dört satır halinde hazırlanmış sekiz mısralı kitabe bulunur. Tarihi Ayazma Karakolu da bu sokak üzerindedir.