Üsküdar Müsahipzade Celal Sahnesi



Halk Cad. Kefçedede Mh. Doğancılar Üsküdar/İstanbul Telefon: (0216) 553 03 97


Üsküdar Müsahipzade Celal Sahnesi

DARÜLBEDAYÄ°’DEN ÅžEHÄ°R TÄ°YATROLARI’NA

1914’yılında Belediye BaÅŸkanı Cemil (Topuzlu) PaÅŸa, Belediye Meclisi’nden çıkarttığı kararla, bugünkü Åžehir Tiyatroları’nın temeli olan, Osmanlı Güzellikler Evi anlamına gelen Darülbedayi-i Osmani’nin kurulmasını saÄŸlar. EÄŸitim amaçlı bu kurumun yöneticiliÄŸine de, ünlü Fransız tiyatro adamı Andre Antoine atanır. Ancak, Birinci Dünya Savaşı’nın çıkması, Fransa ve Osmanlı Devleti’nin karşı saflarda yer alması nedeniyle kısa bir süre sonra Andre Antoine Fransa’ya döner. Bir süre bocalayan kurum RaÅŸit Rıza’nın (Samako) çabalarıyla yeniden toparlanır. Bu Osmanlı yöneticilerinin ve eÄŸitimcilerin görev aldığı Darülbedayi’ye Antoine’ın yöneticilik yaptığı dönemde sınavla öÄŸrenciler alınmıştı.

Bu sınavı kazananlar daha sonraki yıllarda tiyatromuzun ve sanat dünyamızın önemli isimleri oldular. Muhsin ErtuÄŸrul, Halit Fahri Ozansoy, Behzat Butak, Ali Naci Karacan, Peyami Safa, Emin BeliÄŸ Belli, Celal Sahir, Eliza Binemeciyan, Ahmet Muvahhit, Ä°. Galip Arcan, RaÅŸit Rıza, Fikret Åžadi bu öÄŸrencilerden bazıları.

Åžehzadebaşı’nda kiralanan Letafet Apartmanı’nda “Tatbikat Sahnesi” adı altında yapılan çalışmalar daha sonra, tiyatromuzun simgesine dönüÅŸen ve 1970 yılında teknik nedenlerden ötürü törenle terk edilen Tepebaşı Tiyatrosu’nda devam etti. Tepebaşı Tiyatrosu uzun yıllar yönetim merkezi olarak da hizmet verdi.

Ocak 1916’da sahnelenen “Çürük Temel” oyunuyla okul olmaktan çıkıp profesyonel bir tiyatro topluluÄŸu durumuna gelen Darülbedayi, Tepebaşı Tiyatrosu’ndan baÅŸka, deÄŸiÅŸik nedenler ya da kent içinde yaygınlaÅŸmak için yeni sahnelerde perdelerini açtı. Åžehzadebaşı Ferah Tiyatrosu, Kadıköy Apollon Tiyatrosu, Süreyya Sineması ve Kadıköy Halk EÄŸitim Merkezi Salonu, BeyoÄŸlu Odeon, Fransız ve Yeni Komedi Tiyatroları, Aksaray Türk Ocağı, Rumeli Hisarı Åžehir Tiyatroları’nın oyunlarının sahnelendiÄŸi bazı tiyatro yapılarıdır.

Birçok oyun yazarının ilk çalışması, ilk kez Åžehir Tiyatroları’nda sahnelendi. Türk tiyatrosuna yeni oyun yazarları kazandırıldı.

1931 yılında resmen Ä°stanbul Belediyesi’ne baÄŸlanan kurum, 1934 yılından sonra Ä°stanbul Belediyesi Åžehir Tiyatroları adını aldı. Yine aynı dönem Åžehir Tiyatroları’nın düzenli olarak çocuk oyunlarının düzenli ve sürekli baÅŸladığı yıllar oldu.Özellikle Ferih Egemen’in bu alandaki uygulamaları çocuk tiyatromuz adına tarihsel özellikler taşımakta.

Darülbedayi, ardından Åžehir Tiyatroları, ülkemizdeki tiyatro dergisi geleneÄŸini baÅŸlatmıştır. 1918-1920 yılları arasında TemaÅŸa adlı tiyatro dergisini 25 sayı yayınlayan Åžehir Tiyatroları, dünyanın en uzun süreli tiyatro dergilerinden olan ve 1930’dan bugüne Darülbedayi, Türk Tiyatrosu ve Åžehir Tiyatrosu adlarını alan derginin yayımını bugün de sürdürmektedir.

Son yıllarda Türk tiyatrosundaki deÄŸiÅŸim ve seyirci yöneliÅŸini göz önüne alan Åžehir Tiyatroları, yerli ve yabancı yazarlardan oluÅŸan geniÅŸ bir repertuarla Ä°stanbul seyircisine ve turneler yoluyla da diÄŸer kentlerdeki tiyatroseverlere perdelerini açmakta. Ayrıca, yabancı yönetmenleri ve tiyatro adamlarını davet ederek, sahneye koydukları oyunları Türk seyircisine ulaÅŸtırmaktadır.

Bugün on sahnesi olan Åžehir Tiyatroları, her gün 2000 civarında Ä°stanbul seyircisine perdelerini açıyor. Bu sahneler: Harbiye Muhsin ErtuÄŸrul Sahnesi, Kadıköy Haldun Taner Sahnesi, Fatih ReÅŸat Nuri Sahnesi, GaziosmanpaÅŸa Sahnesi, GaziosmanpaÅŸa Ferih Egemen Çocuk Sahnesi, Üsküdar Musahipzade Celal Sahnesi, Üsküdar Kerem Yılmazer Sahnesi, Kağıthane Sadabad Sahnesi, Kağıthane Küçük Kemal Çocuk Sahnesi, Ümraniye Sahnesi’di