Cengizhan Sokağı
Cengiz Han (d. 1162 – ö. 18 Ağustos 1227) Moğol kabilelerini buyruğu altında birleştirerek Moğol İmparatorluğu’nu (1206-1294) kurmuştur. Bu imparatorluk Dünya tarihinin bitişik sınırlara sahip en büyük imparatorluğudur. Timuçin ismiyle Moğol Devleti hükümdarı akrabası olarak doğmuş, meritokratik (liyâkata bağlı) oldukça güçlü bir ordu kurmuş ve en başarılı ordu lideri olarak tarihe geçmiştir.
Cengizhan Sokak
Cengiz Han (d. 1162 – ö. 18 AÄŸustos 1227) MoÄŸol kabilelerini buyruÄŸu altında birleÅŸtirerek MoÄŸol Ä°mparatorluÄŸu’nu (1206-1294) kurmuÅŸtur. Bu imparatorluk Dünya tarihinin bitiÅŸik sınırlara sahip en büyük imparatorluÄŸudur. Timuçin ismiyle MoÄŸol Devleti hükümdarı akrabası olarak doÄŸmuÅŸ, meritokratik (liyâkata baÄŸlı) oldukça güçlü bir ordu kurmuÅŸ ve en baÅŸarılı ordu lideri olarak tarihe geçmiÅŸtir. Tüm dünya tarafından genelde acımasız ve kana susamış bir fatih olarak gözükse de, MoÄŸolistan’da oldukça sevilen bir sembol hâline gelmiÅŸtir. MoÄŸolistan’ın babası olarak görülür. KaÄŸan olmadan önce; DoÄŸu Asya ve Orta Asya’daki bir çok göçebe topluluÄŸu yenmiÅŸ ya da birleÅŸtirmiÅŸ ve onları “MoÄŸol” sosyal kimliÄŸine taşımıştır. Orta Asya’daki Kara Hıtay, Kuzey Çin’deki Batı Xia ve çin Hanedanı’nı ele geçirmiÅŸ, Ä°ran’daki HarezmÅŸahlar Devleti de dahil olmak üzere birçok yeri fethetmiÅŸtir. Avrupa ve Asya’daki hâkimiyeti; radikal olarak bu bölgelerin demografisini ve jeopolitikasını deÄŸiÅŸtirmiÅŸtir. MoÄŸol Ä°mparatorluÄŸu, günümüz ülkelerinden Çin, MoÄŸolistan, Kore, Rusya, Ukrayna, Ä°ran, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, Irak, Türkiye, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Pakistan, Macaristan, Polonya, Tacikistan, Afganistan, Türkmenistan, Moldova ve Kuveyt’in neredeyse tamamını ele geçirmiÅŸtir ve Sırbistan, Hindistan ile Bulgaristan büyük zarar almıştır, ancak 1242 yılında Viyana’ya yaklaÅŸan yeni Han ölmüÅŸ ve, MoÄŸollar gelenekleri uyarınca yeni bir Han seçmek için geri çekilmek zorunda kalmıştır. Bunun üzerine Avrupa yaÅŸadığı MoÄŸol gazabından kurtulmuÅŸtur. Cengiz Han, ana dili MoÄŸolca’nın yanında Bertold Spuler’in iddiasına göre Göktürkçe de bilmekteydi. Öncülleri de onun gibi birkaç dil bilmekteydi. Adı “Temü16;in” (Türkçe: Temuçin), MoÄŸolca’da Demir anlamına gelen “Temür”den türemiÅŸtir.
YORUMLAR